Hoe het CBS een succesvolle facilitatorpool opzette – en wat jij daarvan kunt leren

Innovatie bij het Centraal Bureau voor de Statistiek

Innovatie staat hoog op de agenda bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Om projecten en nieuwe initiatieven te begeleiden, heeft het CBS een intern Kennis- en Innovatiecentrum onder leiding van innovatiedirecteur Marleen Verbruggen. Maar innovatie vraagt meer dan alleen goede ideeën; het vraagt om sterke begeleiding en samenwerking. Daarom heeft het CBS een facilitatorpool opgezet: een team van medewerkers die, naast hun reguliere werk, regelmatig sessies faciliteren om innovatieprojecten in goede banen te leiden.

De kracht van een facilitatorpool

Florianne Matser, coördinator van de facilitatorpool in de Haagse vestiging van het CBS, legt uit hoe deze aanpak werkt: “Om projectmatig en vernieuwend te blijven werken én medewerkers echt eigenaar te maken van innovaties, zijn goed voorbereide en begeleide meetings essentieel. Na veel succesvolle sessies zien we dat workshops steeds vaker worden ingezet binnen het CBS.”

Facilitators binnen het CBS ondersteunen bij verschillende soorten sessies: van korte kick-offs en projectevaluaties tot complexe procesverbeteringen en uitgebreide werkconferenties. Het doel? Een gedragen resultaat waar iedereen zich in kan vinden.

🎥 Bekijk het interview met Florianne Matser

Wil jij een facilitatorpool opzetten? Dit zijn de succesfactoren

Wil je binnen jouw organisatie een facilitatorpool starten? Dit zijn de belangrijkste lessen uit de ervaring van het CBS:

1. Kies de juiste mensen

Faciliteren is een vak. Selecteer medewerkers die proactief zijn, een natuurlijke drive hebben om resultaten te halen en energie krijgen van het begeleiden van groepen.

2. Zet in op kwaliteit

Een slechte workshop kan leiden tot ‘workshopmoeheid’ in de organisatie. Bij het CBS is kwaliteit vanaf dag één de norm. Dit bereiken ze door:

• Gedegen training
• Intervisie en reflectie
• Duidelijke feedback van opdrachtgevers
• Samen faciliteren met een co-facilitator

3. Laat de facilitatorpool aansluiten op de organisatie

Elke organisatie is anders. Bij Rijkswaterstaat is de facilitatorpool een formeel onderdeel van de organisatie (LEF future center). Bij het CBS groeide de pool eerst organisch voordat deze een formele status kreeg. Het Ministerie van Veiligheid en Justitie zette een pool op via de interne academie, terwijl de gemeente Veenendaal een clubje door ons getrainde facilitators heeft.

4. Maak het proces helder

Wanneer een projectmanager een sessie wil organiseren, moet duidelijk zijn waar hij of zij terechtkan. Bij de poolcoördinator? Of direct bij een facilitator? Zorg voor een soepel intakeproces en heldere rolverdeling.

5. Kies de juiste facilitator voor de opdracht

Niet elke facilitator is geschikt voor elke sessie. Sommige facilitators zijn sterk in strakke procesbegeleiding, anderen excelleren in teamdynamiek en samenwerking. Zorg voor een goede match tussen de facilitator en de behoefte van de groep.

6. Ook voor kleinere organisaties haalbaar

Een facilitatorpool hoeft niet groot te zijn. Twee of drie enthousiaste medewerkers die goed kunnen faciliteren kunnen al een enorm verschil maken.

7. De rol van de facilitator: meer dan alleen uitvoeren

Een facilitator is geen ‘u vraagt, wij draaien’-dienstverlener. Een goede facilitator durft kritisch te zijn en denkt mee over de beste aanpak. Soms betekent dat ook aangeven dat een workshop in de beoogde vorm niet het beste idee is.

Wil je een interne facilitatorpool opzetten?

Wil jij net als het CBS een sterke facilitatorpool binnen jouw organisatie? Wij helpen je graag met een interne opleiding op maat. Neem contact op via en ontdek de mogelijkheden.